Een goed gekozen set randvoorwaarden leidt pas écht tot originele uitdagingen. Ionica Smeets daagt u uit deze zomer. Aflevering 3: Doe iets dat bijna in uw naam zit.
Weet u wie de bedenker is van het populaire online spel Wordle, waarbij je een woord moet zien te raden? Het is…John Wardle. Ik vraag me af hoe het ging toen hij een naam zocht. Hij wilde vast iets met ‘word’ erin, omdat dit de lading goed dekte en dan nog iets erbij. En toen was het een kleine stap van Wardle naar Wordle.
Heerlijk toch om iets zo subtiel naar jezelf te vernoemen. Ik moest denken aan de geweldige Straatnaambordjesblues die Jeroen van Merwijk schreef voor Harrie Jekkers. In dat lied vraagt Jekkers zich af wat mensen als Adriaan van Ostade en Peerke Donders hebben gedaan zodat ze met hun naam op een straatnaambordje kwamen te staan. Maar dan loopt hij door Monseigneur Bekkerslaan (‘Nouja zeg, nooit van gehoord al hebt-ie vast wel wat gedaan’) en maakt Jekkers daar met een viltstift de Monseigneur Jekkerslaan van.
Er zijn prachtige voorbeelden van aptoniemen: mensen die een beroep hebben dat perfect bij hun naam past, zoals bijvoorbeeld Ferry Kok die kok is op een ferry, Henny de Haan die voorzitter was van de Nederlandse Vakbond Pluimveehouders of de Amerikaanse advocaat Sue Yoo.
Ook is er onderzoek dat laat zien dat mensen graag een beroep of woonplaats kiezen die past bij hun naam, zoals het in 2002 verschenen artikel met de toffe titel: Why Susie Sells Seashells by the Seashore: Implicit Egotism and Major Life Decisions. Daarin laten de auteurs onder andere zien dat in Amerika Laura en Larry relatief vaak lawyer worden (zouden ze in Nederland dan eerder laborant worden?), terwijl Denise en Dennis oververtegenwoordigd zijn onder dentists.
Iemand die zijn naam op twee manieren wist te gebruiken is William Crush, die in 1896 werkte voor een Amerikaanse spoorwegmaatschappij. Hij bedacht een publiciteitsstunt met een botsing van twee oude locomotieven, waar dan duizenden mensen naartoe konden komen (met de trein, zodat de spoorwegmaatschappij flink verdiende aan dit evenement). Er werd een speciaal dorpje langs het spoor opgericht voor dit spektalen en Crush noemde dat heel bescheiden: Crush – en het evenement heette ‘Crash at Crush’. Ook weer één letter verschil met zijn achternaam. Helaas ging de botsing helemaal mis, boilers ontploften, brokstukken vlogen door de lucht, twee toeschouwers overleden en anderen raakten gewond. Crush werd diezelfde avond ontslagen, maar een dag later opnieuw aangenomen, kreeg volgens de geruchten een bonus en werkte tot zijn pensioen voor dezelfde spoorwegmaatschappij. Toch zou ik u niet aanraden om zijn voorbeeld al te letterlijk op te volgen.
Maar wat kunt u wél doen dat op één letter na in uw naam zit? Cornald Maas kan allerlei kanten op en kan bijvoorbeeld minister president worden (Cornald Baas), astronaut (Cornald Mars) of gastro-enteroloog (Cornald Maag). Mijn voormalige assistente Stefanie Brackenhoff wierp tegen dat dit vooral leuk is voor mensen met een korte achternaam, wat kon zij nu bedenken met haar naam? Een dag later appte ik haar: ‘Autosloperij Wrackenhoff’. Als haar promotie in de sterrenkunde mislukt, heeft zij nu een prima plan B. Voor mezelf heb ik dat ook: ik kan emigreren naar Nieuw-Zeeland en een snoepwinkel beginnen: Ionica Sweets.
Deze column verscheen op 29 juli 2022 in de Volkskrant.
Lees hier ook de andere columns van de reeks:
Aflevering 1: Reis zo ver mogelijk in 24 uur
Aflevering 2: Leg een verzameling aan met een gek criterium
Aflevering 4: Spaar ze allemaal
Aflevering 5: Breng meer willekeur in uw leven
Aflevering 6: Speel met de regels