In Eureka zoeken Sofie van den Enk en ik wiskundige antwoorden op moeilijke vragen. In de vierde en laatste aflvering wil Sofie graag een miljoen euro winnen. Kan dat met wiskunde?
Voor wie het allemaal nog eens rustig wil nalezen, hierbij een aantal screenshots, links naar extra informatie én de achterliggende wetenschappelijke artikelen.
We beginnen (en eindigen) de uitzending bij de paardenraces met professor Ruud Koning. Op zijn site vind je allerlei publicaties over gokken (en nog veel meer ).
Op de renbaan blijkt Sofie ook nog een staatslot te hebben gekocht. Ik reken even voor hoeveel jaar ze naar verwachting moet spelen om daar een miljoen te winnen. Het goede nieuws is trouwens dat Sofie wel degelijk een prijs won met haar lot: tien euro. Dat is vijf euro minder dan het lot kostte…
Om te demonstreren hoe slecht menselijke intuïtie is met kansrekenen, nam ik Sofie mee naar een weiland met drie deuren. Daar speelden we het drie-deuren-probleem. Over dit probleem schreef ik eerder deze column en toen de lezers het nóg niet geloofden ook nog deze column. Bij blijvende twijfel zou ik jullie aanraden om het met honderdtwintig emmers in een weiland na te spelen, maar je kunt ook de simulatie van The New York Times gebruiken.
In het casino probeert Sofie de klassieke verdubbelingsstrategie die wiskundigen de martingaal noemen. Vorig jaar schreef ik een artikel over een variant van deze strategie en daarin leg ik haarfijn uit waarom hij uiteindelijk niet werkt. Lees de pdf en bedenk zelf waarom precies hetzelfde geldt voor de martingaal.
Op de schaatsbaan zien we hoe moeilijk het is om een willekeurig patroon te maken. Iets wat mensen ook parten speelt bij het kiezen van een pincode of het vervalsen van hun administratie. Ik vertel ook iets over de lotto, eigenlijk wilde ik uitleggen waarom dit verhaal onzin is, maar daar was helaas geen tijd voor. Gelukkig legt Henk Tijms het mooi uit in zijn van harte aanbevolen boek Understanding probability.
We ontmoeten daarna grootmeester Loek van Wely, die naast zijn schaakcarrière ook flink pokert. Hij legt uit dat je met wat patroonherkenning en handig rekenen op de lange termijn wint bij pokeren. Dus misschien is dat dé manier om een miljoen te winnen. Al moet je er dan stiekem nog steeds heel hard voor werken… Met gokken kun je niet automatisch winnen, maar met onze tips kun je in elk geval je kans om te verliezen zo klein mogelijk maken.
Voor wie heel moedeloos is: hierbij het opbeurende verhaal van een de wiskundige die 20 miljoen dollar won met loten (pdf). En kijk ook even hoe je een miljoen kunt winnen door een wiskundig probleem op te lossen…
Eureka is gemaakt door
Regie: Willem Revis en Tom Roes
Eindredactie: Wim van Dam
Redactie: Sara Plat en Ionica Smeets
Art direction, animaties en leader: Willem Revis
Montage: Camiel Ledderhof
Presentatie: Sofie van den Enk en Ionica Smeets
Productie: Renee de Jong en Julia Klaver
Productie-assistentie: Maya Cohen en Cynthia van Ingen
Uitvoerend producent: Pieter Cerutti
Styling: Petra Reuvers, Revenge Utrecht
Camera: Mick van Dantzig, Mark Glastra van Loon, Sander Roeleveld, Adri Schrover en Albert Stokkers
Geluid: Gideon Bijlsma, Sebastiaan Dijkstra, Charles Kersten, Laurens Kraan, Martin de Pee, Marcel van Stralendorff en René Wolff
Post-productie: Jeroen Weeda
Mixage: Jaim Sahuleka
Producent: Blazhoffski Productions BV, Dahl
Omroep: KRO
Gefilmd met: Sony FS-700, Canon 7D, GoPro Hero 3 Black en DJI Drone
Naar een idee van: Ionica Smeets
Lees hier ook over de andere afleveringen van Eureka!:
Aflevering 1: Hoe winnen we het WK?
Aflevering 2: Hoe word ik honderd?
Aflevering 3: Hoe vind je de ideale partner?