Ionica Smeets

Hoogleraar wetenschapscommunicatie – Universiteit Leiden

Hoe gevaarlijk is een wolf nou echt in vergelijking met een hond?


Lieve Ionica,

Onze familie discussieert op het moment fel over de wolf. Volgens sommigen is het gevaar van de wolf heel groot en mag je dat niet vergelijken met het gevaar van een beet van een hond. De kunst van het rekenen is aan mij voorbijgegaan, maar iets zegt mij dat je met 1,7 miljoen honden en 150 duizend hondenbeten per jaar veel bezorgder zou moeten zijn over honden dan over een enkele (probleem)wolf. Zou jij je licht hierover kunnen laten schijnen?
Maarten van der Leeuw

Beste Maarten van der Leeuw,

Hoeveel wolven zijn er eigenlijk in Nederland? Dat blijkt moeilijk te bepalen, omdat wolven elke dag een flinke afstand kunnen afleggen en daarbij zo over de grens van Nederland banjeren. De wolven-monitoring weet wel dat er in Nederland tien wolvenroedels leven, met elk tussen de drie en tien dieren. Het gaat dus om zo’n dertig tot honderd wolven die permanent in Nederland leven.

Die wolven zijn al jaren vrijwel onophoudelijk in het nieuws en onderwerp van verhitte discussies – niet alleen in uw familie. Eerder stuurde een lezer al de vraag in waarom een neergeschoten wolf tot veel meer ophef leidde dan de miljoenen dieren die jaarlijks overlijden in het verkeer. Deze week ging het vooral over wolf Bram, die van de rechtbank geen zender mag krijgen.

Vorig jaar onderzocht een student van ons hoe deskundigen in talkshows aan het woord komen en hij klaagde er elke lunchpauze over dat de eindeloze discussies over de wolf het vermoeiendst waren om naar te kijken, omdat iedereen langs elkaar heen praatte.

Bij uw vraag over de vergelijking tussen honden- en wolvenbeten vermoedde ik in eerste instantie dat er vooral veel meer hondenbeten zijn omdat er ook veel meer honden zijn. Maar mijn intuïtie bleek niet te kloppen. In Nederland hebben we jaarlijks gemiddeld één hondenbeet per ongeveer elf honden. Als we de laagste schatting voor het aantal wolven in Nederland aanhouden, zitten we op hooguit één jaarlijkse wolvenbeet per dertig wolven. (Waarbij ik voor zowel honden als wolven alleen gebeten mensen meetel.)

Kun je op basis van deze getallen zeggen dat honden vaker bijten dan wolven? Dat is te simpel. Honden komen vaker in contact met mensen dan wolven en hebben dus ook meer gelegenheid om te bijten. Dat zou je kunnen meenemen in de berekeningen, net als het gedrag van honden versus wolven.

Alleen vrees ik dat in dit soort discussies, om onze minister-president te citeren, getallen ‘een loos begrip’ zijn. Er spelen hier te veel emoties en waarden mee. Een hond heeft doorgaans een baas, maar wie is de baas over wolven? En over de natuur in bredere zin? Dat zijn interessante vragen, maar de hoeveelheid aandacht voor het wolvenprobleem lijkt me buitenproportioneel. Het publiek debat gaat echter helaas wel vaker over non-issues die worden opgeblazen – al dan niet door politici die goochelen met cijfers.

PS Ik hoop zeer dat volgende week iemand met achternaam De Wolf een vraag over leeuwen instuurt.

Deze column verscheen op 20 september 2024 in de Volkskrant.

Nieuwe adviesvragen zijn van harte welkom. Liefst persoonlijke vragen die op het eerste gezicht he-le-maal niets met wiskunde te maken hebben. U kunt ze insturen via ionica@volkskrant.nl.

Lees hier ook de andere columns van de reeks.